Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

The Map of a Good Life: A Brief Review on Well-Being Models

Yıl 2024, Sayı: 1, 25 - 32, 09.03.2024

Öz

Positive psychology focuses on how people can increase factors that lead to positive emotions, such as happiness, meaning, and success, by focusing more on their strengths. Having more positive emotions, life experiences and positive thoughts than negative emotions in individuals' lives supports psychological well-being by increasing the quality of life and satisfaction in life. Well-being, which supports human development, is expressed with many different concepts and words. Scientists in the field of psychology have tried to understand the underlying causes of well-being by evaluating individuals' emotional states. Adaptation of well-being models to daily life can increase individuals' emotional well-being and improve their sense of meaning in their lives. Well-being models support individuals to live a more satisfied life by enabling them to discover their potential. In this article, we discussed "Affective Balance Model", "PERMA Model" and "Psychological Well-Being Model" and aimed to provide information to readers who wants to implement these models in their individual lives.
Keywords: Positive psychology, Well-being, PERMA Model, Affective Balance Model, Psychological Well-Being Model

Proje Numarası

yok

Kaynakça

  • Referans1 Seligman MEP, Csikszentmihalyi M. Positive psychology: An introduction: Reply. American Psychologist. 2001; 56(1): 89-90.
  • Referans2 Gürsu O, Ay Y. Pozitif Psikoloji: Mutluluğun ve İnsanın Güçlü Yönlerinin Bilimi. Turkish Academic Research Review. 2019; 4(4): 655-660.
  • Referans3 Haybron DM. Philosophy and the science of subjective well-being. M, Eid, RJ, Larsen (Ed.). The science of subjective well-being içinde. The Guilford Press. 2008.
  • Referans4 Liu Z, Li L, Huang J, ve ark. Association between subjective well-being and exceptional longevity in a longevity town in China: a population-based study. Age. 2014; 36(3): 9632.
  • Referans5 Nakagawa T, Cho J, Gondo Y, ve ark. Subjective well-being in centenarians: a comparison of Japan and the United States. Aging & mental health. 2018; 22(10): 1313–1320. Referans6 Engberg H, Oksuzyan A, Jeune B, ve ark. Centenarians a useful model for healthy aging? A 29 year follow-up of hospitalizations among 40,000 Danes born in 1905. Aging cell. 2009; 8(3): 270–276.
  • Referans7 Cheng A, Leung Y, Brodaty H. A systematic review of the associations, mediators and moderators of life satisfaction, positive affect and happiness in near-centenarians and centenarians. Aging & mental health. 2022; 26(4): 651–666.
  • Referans8 Aiello A, Ligotti ME, Cossarizza A. Centenarian offspring as a model of successful ageing. Centenarians. 2019; 35-51.
  • Referans9 Seligman ME. Flourish: A new understanding of happiness and well-being and how to achieve them. Nicholas Brealey. 2011
  • Referans10 Bradburn N. The structure of psychological well-being. Chicago: Aldine.1969
  • Referans11 Ryff CD. Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological wellbeing. Journal of Personality and Social Psychology. 1989; 57: 1069–1081.
  • Referans12 Tunç B. Seligman’dan İyi Oluşa Farklı Bir Bakış: PERMA Modeli. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2022; 9(1): 1-15.
  • Referans13 Seligman ME. Gerçek mutluluk (Çeviri. S Kunt Akbaş). Eksi Kitaplar Yayınları. 2020.
  • Referans14 Seligman M. PERMA and the building blocks of well-being. The Journal of Positive Psychology. 2018; 13(4): 333-335.
  • Referans 15 Yurdaışık ÖE, Karaman MA, Atasayar Ö, ve ark. Psikolojik iyi oluşun eğitim öğretim süreçlerindeki konumu. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi. 2023; 10(95): 1090-1098.
  • Referans 16 Ryff CD, Keyes CLM. The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology. 1995; 69(4): 719–727.
  • Referans 17 Özen Y. Kişisel sorumluluk bağlamında öznel ve psikolojik iyi oluş sosyal psikolojik bir değerlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2010; (4): 46-58.
  • Referans18 Diener E. Subjective Well-Being. Psychological Bulletin. 1984; 95(3): 542-575.
  • Referans19 Heathwood C. Desire Satisfactionism and Hedonism. Philos Stud. 2006; 128: 539–563.
  • Referans20 Ryan RM, Deci E. On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology. 2001; 52(1): 141-166.
  • Referans21 Avşar E. Psikolojik Zengin Yaşam Ölçeği'nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması (Yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. 2021.
  • Referans22.Westerhof GJ, Keyes CL. Mental Illness and Mental Health: The Two Continua Model Across the Lifespan. J Adult Dev. 2010; 17(2): 110-119.
  • Referans23 Huta V. Eudaimonia and hedonic experience. In M Eid, RJ Larsen (Eds.). The science of subjective well-being. The Guilford Press. 2015.
  • Referans24 Diener E, Scollon CN, Lucas RE. The evolving concept of subjective well-being: The multifaceted nature of happiness. Social Indicators Research Series. 2009; 39: 67-100.
  • Referans25 Keyes CLM, Shmotkin D, Ryff CD. Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology. 2002; 82: 1007–1022.
  • Referans26 Diener E, Diener C. Most people are happy. Psychological Science. 1996; 7: 181-185.
  • Referans27 Pavot W, Diener E. Review of the satisfaction with life scale. Psychological Assessment. 1993; 5: 164–172.
  • Referans28 Okur S, Totan T. Psikolojik İyi Oluşu Değerlendiren Bradburn Duygulanım Dengesi Ölçeğinin Türkçede İncelenmesi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 6(2): 1-12.
  • Referans29 Akın A. Psikolojik İyi Olma Ölçekleri (PİOÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(3): 721-750.
  • Referans30 Butler J, Kern ML. The PERMA-Profiler: A brief multidimensional measure of flourishing. International Journal of Wellbeing. 2016; 6(3): 1-48.

İyi Bir Yaşamın Haritası: İyi Oluş Modelleri Üzerine Kısa Bir İnceleme

Yıl 2024, Sayı: 1, 25 - 32, 09.03.2024

Öz

Pozitif psikoloji, insanların daha çok güçlü yönlerine odaklanarak mutluluk, anlam ve başarı gibi olumlu duygulara yol açan unsurları nasıl arttırabileceğine odaklanır. Bireylerin yaşamlarında olumlu duyguların, hayat deneyimlerinin ve olumlu yöndeki düşüncelerin, olumsuz duygulara göre daha fazla olması, yaşam kalitesini ve yaşamdan alınan doyumu arttırarak psikolojik iyi oluşu destekler. İnsanın gelişimini destekleyen iyi oluş, birçok farklı kavram ve sözcükle ifade edilmektedir. Psikoloji alanındaki bilim insanları, bireylerin duygu durumlarını değerlendirerek iyi oluşun altında yatan nedenleri anlamaya çalışmışlardır. İyi oluş modellerinin günlük yaşama adaptasyonu bireylerin duygusal refahı artabilir ve yaşamlarındaki anlam duygusu gelişebilir. İyi oluş modelleri, bireylerde var olan potansiyellerini keşfetmelerini sağlayarak daha tatmin olmuş bir yaşam sürmelerine destek olur. Bu makalede, “Duygulanım Dengesi Modeli”, “PERMA Modeli” ve “Psikolojik İyi oluş Modeli” ele alınmış ve bireylerin yaşamlarında nasıl uygulanabileceğini anlamak isteyen okuyuculara bilgi sunmak amaçlamıştır.
Anahtar kelimeler: Pozitif psikoloji, İyi oluş, PERMA Modeli, Duygulanım Dengesi Modeli, Psikolojik İyi Oluş Modeli

Etik Beyan

Gerekli değil.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

Bu çalışmanın geliştirilmesine değerli görüş ve önerileri ile katkıda bulunan Uzman Psikolog Deniz AKKAYA KOZAK’a çok teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • Referans1 Seligman MEP, Csikszentmihalyi M. Positive psychology: An introduction: Reply. American Psychologist. 2001; 56(1): 89-90.
  • Referans2 Gürsu O, Ay Y. Pozitif Psikoloji: Mutluluğun ve İnsanın Güçlü Yönlerinin Bilimi. Turkish Academic Research Review. 2019; 4(4): 655-660.
  • Referans3 Haybron DM. Philosophy and the science of subjective well-being. M, Eid, RJ, Larsen (Ed.). The science of subjective well-being içinde. The Guilford Press. 2008.
  • Referans4 Liu Z, Li L, Huang J, ve ark. Association between subjective well-being and exceptional longevity in a longevity town in China: a population-based study. Age. 2014; 36(3): 9632.
  • Referans5 Nakagawa T, Cho J, Gondo Y, ve ark. Subjective well-being in centenarians: a comparison of Japan and the United States. Aging & mental health. 2018; 22(10): 1313–1320. Referans6 Engberg H, Oksuzyan A, Jeune B, ve ark. Centenarians a useful model for healthy aging? A 29 year follow-up of hospitalizations among 40,000 Danes born in 1905. Aging cell. 2009; 8(3): 270–276.
  • Referans7 Cheng A, Leung Y, Brodaty H. A systematic review of the associations, mediators and moderators of life satisfaction, positive affect and happiness in near-centenarians and centenarians. Aging & mental health. 2022; 26(4): 651–666.
  • Referans8 Aiello A, Ligotti ME, Cossarizza A. Centenarian offspring as a model of successful ageing. Centenarians. 2019; 35-51.
  • Referans9 Seligman ME. Flourish: A new understanding of happiness and well-being and how to achieve them. Nicholas Brealey. 2011
  • Referans10 Bradburn N. The structure of psychological well-being. Chicago: Aldine.1969
  • Referans11 Ryff CD. Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological wellbeing. Journal of Personality and Social Psychology. 1989; 57: 1069–1081.
  • Referans12 Tunç B. Seligman’dan İyi Oluşa Farklı Bir Bakış: PERMA Modeli. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2022; 9(1): 1-15.
  • Referans13 Seligman ME. Gerçek mutluluk (Çeviri. S Kunt Akbaş). Eksi Kitaplar Yayınları. 2020.
  • Referans14 Seligman M. PERMA and the building blocks of well-being. The Journal of Positive Psychology. 2018; 13(4): 333-335.
  • Referans 15 Yurdaışık ÖE, Karaman MA, Atasayar Ö, ve ark. Psikolojik iyi oluşun eğitim öğretim süreçlerindeki konumu. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi. 2023; 10(95): 1090-1098.
  • Referans 16 Ryff CD, Keyes CLM. The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology. 1995; 69(4): 719–727.
  • Referans 17 Özen Y. Kişisel sorumluluk bağlamında öznel ve psikolojik iyi oluş sosyal psikolojik bir değerlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2010; (4): 46-58.
  • Referans18 Diener E. Subjective Well-Being. Psychological Bulletin. 1984; 95(3): 542-575.
  • Referans19 Heathwood C. Desire Satisfactionism and Hedonism. Philos Stud. 2006; 128: 539–563.
  • Referans20 Ryan RM, Deci E. On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology. 2001; 52(1): 141-166.
  • Referans21 Avşar E. Psikolojik Zengin Yaşam Ölçeği'nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması (Yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. 2021.
  • Referans22.Westerhof GJ, Keyes CL. Mental Illness and Mental Health: The Two Continua Model Across the Lifespan. J Adult Dev. 2010; 17(2): 110-119.
  • Referans23 Huta V. Eudaimonia and hedonic experience. In M Eid, RJ Larsen (Eds.). The science of subjective well-being. The Guilford Press. 2015.
  • Referans24 Diener E, Scollon CN, Lucas RE. The evolving concept of subjective well-being: The multifaceted nature of happiness. Social Indicators Research Series. 2009; 39: 67-100.
  • Referans25 Keyes CLM, Shmotkin D, Ryff CD. Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology. 2002; 82: 1007–1022.
  • Referans26 Diener E, Diener C. Most people are happy. Psychological Science. 1996; 7: 181-185.
  • Referans27 Pavot W, Diener E. Review of the satisfaction with life scale. Psychological Assessment. 1993; 5: 164–172.
  • Referans28 Okur S, Totan T. Psikolojik İyi Oluşu Değerlendiren Bradburn Duygulanım Dengesi Ölçeğinin Türkçede İncelenmesi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 6(2): 1-12.
  • Referans29 Akın A. Psikolojik İyi Olma Ölçekleri (PİOÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(3): 721-750.
  • Referans30 Butler J, Kern ML. The PERMA-Profiler: A brief multidimensional measure of flourishing. International Journal of Wellbeing. 2016; 6(3): 1-48.
Toplam 29 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Geriatri ve Gerontoloji
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Ebru Acarbaş 0009-0004-8776-2960

Hasan Hüseyin Başıbüyük 0000-0001-6504-6139

Proje Numarası yok
Yayımlanma Tarihi 9 Mart 2024
Gönderilme Tarihi 13 Aralık 2023
Kabul Tarihi 24 Aralık 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Acarbaş, E., & Başıbüyük, H. H. (2024). İyi Bir Yaşamın Haritası: İyi Oluş Modelleri Üzerine Kısa Bir İnceleme. Turkish Journal of Healthy Aging Medicine(1), 25-32.