Öz
ÖZ
Amaç: Çalışmamızın amacı, diş hekimliği pratiğinde kullanıma sunulmuş/sunulacak olan yapay zeka destekli dental tanı yapabilen uygulamalar ile koruyucu hekimlik ve kişiselleştirilmiş sağlık uygulamalarına Türk toplumunun bakış açısını belirlemektir.
Gereç ve Yöntemler: Web esaslı anket platformu kullanılarak, 29 adet kapalı uçlu ve 2 adet açık uçlu toplam 31 adet farklı soru ile hazırlanmış olan anketimiz ana dili Türkçe olan 307 kişiye çevrimiçi olarak uygulanmıştır. Anketimizin soruları iki Endodontist, bir Pedodontist ve bir Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi uzmanı diş hekimi tarafından hazırlanmıştır. Sorular “ağız-diş sağlığı politikaları ve okur-yazarlığı, koruyucu diş hekimliği uygulamaları, diş hekimine erişim, ağız-diş sağlığı ve teknoloji işbirliği, diş hekimliğinde yapay zeka uygulamaları” başlıkları içerisinde yer almaktadır.
Bulgular: Ankete katılan kişilerden; % 78.2’si “sağlık faliyetlerinin toplumun her kesimine ulaşmadığını düşünürken”, % 44.6’sı “ağız ve diş sağlığı hakkında bilgisinin yeterli olduğunu”, % 54.1’i “koruyucu diş hekimliği uygulamalarından yararlanamadığını”, % 55.7’si “diş hekiminin dental tanı ve teşhis koyarkenki geçirdiği sürenin uzamasının dental anksiyete seviyelerini etkilediğini”, % 60.9’u “hissettikleri ağız ve diş sağlığı problemlerinde internetten etkin ve doğru bilgiye erişemediğini”, % 83.7’si “Yapay zeka uygulamalarının dental tanı ve teşhiste etkili olabileceğini düşündüğünü” ve % 93.8’i “diş hekimi ve yapay zekannın ortaklaşa çalışabileceğini” düşünmektedir.
Sonuç: Bu çalışma, Türk toplumunun ağız ve diş sağlığı konusundaki değerlendirmelerini ortaya koyarken, diş hekimliğinde yeni teknolojilerin kullanılması gerektiğini de göstermektedir. Bununla birlikte, yapay zeka tabanlı ağız-diş sağlığı uygulamalarının diş hekimliği pratiğinde kullanılması gerektiği ve bu tip uygulamaların hem koruyucu hekimlik hem de dental sağlık turizmi gibi konularda toplumun yararına rol alacağı sonucunu ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
Teşekkür
Anket soru-cevaplarının düzenlenmesi ve online olarak katılımların sağlanmasında bize yardımcı olan Beykent Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencileri Eda DİLMAÇ ve Metehan GÖNÜLTAŞ’a desteklerinden ötürü teşekkür ederiz.
Kaynakça
- 1. Ilhan B, Lin K, Guneri P, Wilder-Smith P. Improving Oral Cancer Outcomes with Imaging and Artificial Intelligence. J Dent Res 2020;99(3):241-248.
- 2. Wong SH, Al-Hasani H, Alam Z, Alam A. Artificial intelligence in radiology: how will be affected? Eur Radiol 2019;29:141-3.
- 3. Oh S, Kim JH, Choi SW, Lee HJ, Hong J, Kwon SH. Physician Confidence in Artificial Intelligence: An Online Mobile Survey. J Med Internet Res 2019;21(3):e12422. doi: 10.2196/12422.
- 4. Dreyer KJ, Geis JR. When machines think: radiology’s next frontier. Radiology 2017;285:713-8.
- 5. Kim DW, Lee S, Kwon S, Nam W, Cha IH, Kim HJ. Deep learning-based survival prediction of oral cancer patients. Sci Rep 2019;9(1):6994. doi: 10.1038/s41598-019-43372-7.
- 6. Sur J, Bose S, Khan F, Dewangan D, Sawriya E, Roul A. Knowledge, attitudes, and perceptions regarding the future of artificial intelligence in oral radiology in India: A survey. Imaging Sci Dent 2020;50(3):193-198.
- 7. Johnston SC. Anticipating and training the physician of the future: the importance of caring in an age of artificial intelligence. Acad Med 2018;93:1105-6.
- 8. Akalın B, Veranyurt Ü. Sağlıkta Dijitalleşme ve Yapay Zeka. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi 2020;2(2):131-141.
- 9. Gao S, He L, Chen Y, Li D, Lai K. Public Perception of Artificial Intelligence in Medical Care: Content Analysis of Social Media. J Med Internet Res 2020;22(7):e16649. doi: 10.2196/16649.
- 10. Zengin N. “Sağlık Hakkı” ve Sağlık Hizmetlerinin Sunumu. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi 2010;1(1):44-52. Retrieved from, https://dergipark.org.tr/en/pub/spkd/issue/29282/313485
- 11. Nygren-Krug H. 25 Questions and answers on health and human rights, In:Health & Human Rights Publication Series, 1st edn. Geneve: World Health Organization,2002.
- 12. Moghaddam LF, Vettore MV, Bayani A, Bayat AH, Ahounbar E, Hemmat M, Armoon B, Fakhri Y. The Association of Oral Health Status, demographic characteristics and socioeconomic determinants with Oral health-related quality of life among children: a systematic review and Meta-analysis. BMC Pediatr 2020;20(1):489. doi: 10.1186/s12887-020-02371-8.
- 13. Paula JS, Leite IC, Almeida AB, Ambrosano GM, Pereira AC, Mialhe FL. The influence of oral health conditions, socioeconomic status and home environment factors on schoolchildren's self-perception of quality of life. Health Qual Life Outcomes 2012;10(1):6.
- 14. Mignogna M, Fedele S. The neglected global burden of chronic oral diseases. J Dent Res 2006;85(Suppl 5):390–1.
- 15. Schwendicke F, Rossi JG, Göstemeyer G, Elhennawy K, Cantu AG, Gaudin R, Chaurasia A, Gehrung S, Krois J. Cost-effectiveness of Artificial Intelligence for Proximal Caries Detection. J Dent Res 2021;100(4):369-376. doi: 10.1177/0022034520972335.
- 16. Moynihan P, Petersen PE. Diet, nutrition and the prevention of dental diseases. Public health nutrition 2004;7(1a):201-226.
- 17. Adams K, Snyder J, Crooks VA, Johnston R. Developing an informational tool for ethical engagement in medical tourism. Philosophy, Ethics, and Humanities in Medicine 2017;12(1):4.
- 18. Kopmaz B, Kitapci NS, Kitapci OC, Bulu SB, Aksu PK, Koksal L, Mumcu G. Dental Websites as New Media Tools for Patients in Dental Health Tourism. Acta Inform Med 2019;27(2):128-132. doi: 10.5455/aim.2019.27.128-132.
- 19. Hengstler M, Enkel E, Duelli S. Applied artificial intelligence and trust—the case of autonomous vehicles and medical assistance devices. Technol Forecast Soc Change 2016;105:105-120.
- 20. Siau K, Wang W. Building trust in artificial intelligence, machine learning, and robotics. Cut Bus Technol J 2018;31:47-53.
- 21. Palmisciano P, Jamjoom AAB, Taylor D, Stoyanov D, Marcus HJ. Attitudes of Patients and Their Relatives Toward Artificial Intelligence in Neurosurgery. World Neurosurg 2020;138:e627-e633. doi: 10.1016/j.wneu.2020.03.029.
- 22. Haleem A, Javaid M, Khan IH. Artificial Intelligence (AI) applications in dentistry. Current Medicine Research and Practice 2020;10(1):36-38. https://doi.org/10.1016/j.cmrp.2019.12.002
- 23. Jutzi TB, Krieghoff-Henning EI, Holland-Letz T, Utikal JS, Hauschild A, Schadendorf D, et al. Artificial Intelligence in Skin Cancer Diagnostics: The Patients' Perspective. Front Med (Lausanne) 2020;7:233. doi: 10.3389/fmed.2020.00233.
- 24. Jaiswal M, Gupta N, Singh A. Study on Patient’s Awareness towards Role of Artificial Intelligence in Dentistry. International Journal of Health Sciences and Research 2019;9(10):35-39.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Diş Hekimliği |
| Bölüm | Araştırma |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Nisan 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Nisan 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 9 Sayı: 1 |
Cited By
Artificial Intelligence And Telemedicine Applications In Health Tourism Marketing
Eurasian Journal of Health Technology Assessment
https://doi.org/10.52148/ehta.1396111
Selcuk Dental Journal Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.