Cumhuriyet Dental Journal

Öz

Objectives: The purpose of this study was to examine the effect of varying horizontal and vertical head rotations on measurements of the panoramic mandibular index and mental index (cortical width of mandibula) on panoramic radiography.

Material and Methods: It was designed a mechanism that could imitate natural head movements (the right-left turn movement/X-plane, tilt up and down movement/Y-plane and right-to-side tilting movement/ Z-plane) in three dimensions of the skull taken from cadavers. In this model, it was obtained a total of 66 digital panoramic radiographs with 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 and 15 degrees on each plane (+) and (-) directions. Mental and panoramic mandibular index were measured on each radiograph.

Results: When the angle of the head increases above 7 degrees in the X-plane and on (+) direction of the Y-plane, 9 and 11 degrees on (-) direction of the Y-plane, 6 and 7 degrees on both (+)  and (-) direction of the Z-plane, the mental index measurements were different statistically significant from measurements of the ideal head position. In some of the measurements in the X plane and when the angle of the head increases above 3 degrees on (+) direction in the Y plane, 1, 6 and 7 degrees on (+) direction in the Z plane and, the panoramic mandibular index measurements were different statistically significant from measurements of the ideal head position.

Conclusion: For true measurements on panoramic radiography, proper positioning of the patient's head is important.

ÖZET

Amaç: Panoramik radyografide değişen horizontal ve vertikal baş rotasyonlarının mandibular kortikal genişlik (mental indeks) ve panoramik mandibular indeks ölçümleri üzerindeki etkilerini incelemektir.

Gereç ve Yöntem: Kadavradan alınan kafatasının doğal baş hareketlerini [sağa-sola çevirme hareketi (X düzlemi), aşağı-yukarı eğme hareketi (Y düzlemi) ve sağa-sola devirme hareketi (Z düzlemi)] üç boyutlu olarak taklit etmesine olanak sağlayan bir düzenek hazırlandı. Bu düzenekte her düzlemde (+) ve (-) yönlerde 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 15 derecelerde toplam 66 dijital panoramik radyogram elde edildi. Her radyografide radyomorfometrik indekslerden mental indeks ve panoramik mandibular indeks ölçümleri yapıldı.

Bulgular: X düzleminde başın açısı 7 derece ve üstüne çıktığında, Y düzleminde (+) yönde 7 derecenin üstüne çıktığında, (-) yönde ise açı 9 ve 11 derece değiştiğinde, Z düzleminde hem (+) hem de (-) yönde açı 6 ve 7 derece arttığında yapılan mental indeks ölçümleriyle ideal baş pozisyonu ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık belirlendi. Panoramik mandibular indeks ölçümlerinde ise X düzleminde ölçümlerin bazılarında, Y düzleminde başın (+) yönde hareketi sırasında alınan panoramik radyografilerde özellikle açı 3 derece üzerine çıktığında yapılan ölçümlerle, Z düzleminde (+) yönde açının 1, 6 ve 7 derece artışındaki ölçümler ideal baş pozisyonundaki ölçümlerden farklı olarak bulundu.

Sonuçlar: Panoramik radyografideki ölçümlerin doğru olabilmesi için hastanın başının uygun pozisyonlandırılması gerekmektedir.

Anahtar kelimeler: Mental indeks, panoramik mandibular indeks, panoramik radyografi, asimetri indeksi.