Research Article
BibTex RIS Cite

Annelerin Çocuklarına D Vitamini Vermeleriyle İlişkili Etmenlerin Belirlenmesi

Year 2021, Volume: 30 Issue: 3, 181 - 189, 02.07.2021
https://doi.org/10.17942/sted.915361

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, annelerin D vitamini desteği konusundaki bilgi ve tutumlarını belirlemek ve çocuklarına D vitamini vermeleriyle ilişkili faktörleri incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Bu araştırmanın verileri aile sağlığı merkezlerine başvuran 0-4 yaş çocuğu olan annelerden elde edilmiştir. Veriler, literatürden yararlanılarak araştırmacılar tarafından oluşturulmuş olan bir anketle, yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan 316 annenin %30,1’i D vitamini verilmediğinde çocuğun sık hastalanacağını bilmektedir. Annelerin %96,5’i çocuğunu güneşe çıkardığını belirtmiştir. Annelerin %14,9’u bebeğin/çocuğun sadece başını açarak, %74,4’ü başını ve elini açarak, %10,2’si ise tam giysili olarak güneşe çıkarmaktadır. Annelerin %96,2’sinin çocuklarına D vitamini verdiği saptanmıştır. Annelerin %98,4’üne sağlık personeli tarafından çocuğuna D vitamini vermesi önerilmiştir. Çocuğa D vitamini verilmesinin önerilmiş olması, annenin gebeliğinde D vitamini kullanması, kemik sağlığı için güneşe çıkarmanın önemli olduğunu bilmeleri ile çocuklara D vitamini verilmesi arasında ilişki bulunmuştur (p<0,05).
Sonuç: Araştırmaya katılan annelerin çoğunluğu çocuğunu güneşe çıkarmakta ve çocuğuna D vitamini vermektedir. Sağlık personeli tarafından D vitamini önerilmesi, annenin gebeliğinde D vitamini kullanmış olması annenin davranışını etkilemektedir. Yapılan eğitimlerde sağlık personelinin çocukların uygun kıyafetle güneşe çıkarılmalarının önemli olduğunu anlatması gerekmektedir.

Supporting Institution

Yoktur.

Thanks

Araştırmamıza katılan tüm annelere katılımları için ve Balıkesir’in Altıeylül İlçesi ASM ebe/hemşirelerine verilerin toplanmasında verdikleri destek için teşekkür ederiz.

References

  • Randev S, Kumar P, Guglani V. Vitamin D supplementation in childhood –a review of guidelines. Indian J Pediatr 2018;85:194–201.
  • Dobson R, Cock HR, Brex P, Giovannoni G. Vitamin D supplementation. Pract Neurol. 2018;18:35-42.
  • Tan ML, Abrams SA, Osborn DA. Vitamin D supplementation for term breastfed infants to prevent vitamin Ddeficiency and improve bone health. Cochrane Database of Systematic Reviews Intervention 2020; doi:10.1002/14651858.CD013046.pub2.
  • Buğrul F. Süt çocukluğu dönemindeki bebeklerin annelerine verilen D vitamininin çocuklardaki D vitamini düzeyine etkisi (uzmanlık tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü; 2011.
  • Hatun Ş, Ozkan B, Bereket A. Vitamin D deficiency and prevention: Turkish experience. Acta Pædiatrica 2011;100:1195–99.
  • Hatun S, Bereket B, Çalıkoğlu AS, Özkan B. Günümüzde D vitamini yetersizliği ve nütrisyonel rikets. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2003;46:224–241.
  • Gupta P, Dewan P, Shah D, Sharma N, Bedi N, Kaur IR et al. Vitamin D supplementation for treatment and prevention of pneumonia in under-five children: a randomized double-blind placebo controlled trial. Indian Pediatr 2016;53:967-980.
  • Singh N, Kamble D, Mahantshetti NS. Effect of vitamin D supplementation in the prevention of recurrent pneumonia in under-five children. Indian J Pediatr 2019;86: 1105-1111.
  • Bi WG, Nuyt AM, Weiler H, Leduc L, Santamaria C, Wei SQ. Association between vitamin d supplementation during pregnancyand offspring growth, morbidity, and mortality a systematic review and meta-analysis. JAMA Pediatr 2018;172:635-645.
  • Bouillon R. Comparative analysis of nutritional guidelines for vitamin D. Nat Rev Endocrinol 2017;13: 466-479.
  • Hatun S, Bereket A, Ozkan B, Coşkun T, Köse R, Calıkoğlu AS. Free vitamin D supplementation for every infant in Turkey. Arch Dis Child 2007;92:373–374.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. D vitamini yetersizliğinin önlenmesi ve kemik Sağlığının Korunması Projesi Rehberi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2005;14: 4-5.
  • Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi ve T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Türkiye’de 6-17 aylık çocuklarda ve annelerinde hemoglobin ferritin D-vitamini düzeyi ve demir eksikliği anemisi durum belirleme yürütülen programların değerlendirilmesi araştırması. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 873; 2011.
  • Çataklı T, Taşar S, Oğulluk M, Dallar Bilge Y. Bir hastaneye başvuran annelerin D vitamini hakkındaki bilgileri ve kullanma tutumları. Ege Tıp Dergisi 2014;53:135-140.
  • Sert A, Kaya H, Yiğit Ö, Yavuz S, Karakuş Sert T. Gebelerde ve yenidoğan bebeklerde D vitamini korelasyonu. Van Tıp Dergisi 2020;27:197-202.
  • Kaya A, Güven AS, Gültekin A, İçağasıoğlu FD, Cevit Ö. Anne-bebek ikilisinde perinatal D vitamini profilaksisinin önemi. Perinatoloji Dergisi 2012;20:18-23.
  • Gebelere D vitamini destek programı. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021, Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11158/gebelere-d-vitamini-destek-programi.html.
  • Perumal N, Mahmud AA, Bakui AH, Roth DE. Prenatal vitamin D supplementation and infant vitamin D status in Bangladesh. Public Health Nutr 2015;20:1865-1873.
  • Kepkep UA. Anne ile yenidoğan bebeğin serum D vitamini düzeylerinin ve etkileşimlerinin belirlenmesi (yüksek lisans tezi). Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
  • Çukurovalı Soykurt S, Tayfur M, Uluçam Çelen E. 20-49 yaş arası gebe kadınların D vitamini destekleri kullanım durumları ile beslenme ve depresyon durumlarının karşılaştırılması. BÜSBİD 2020; 5(1): 31-48.
  • Kara Elitok G, Bülbül L, Turan B, Akın TY, Uslu S, Bülbül A. Çocuklara önerilen D vitamini desteğinde annelerin bilgi, tutum ve davranışları. Sakarya Tıp Dergisi 2020;10:231-239.
  • Şolt Kırca A, Dolgun G. Gebelerin kendileri ve bebekleri için D vitamini kullanım farkındalığı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;21:18-24.
  • Moon RC, Curtis EM, Cooper C, Davies JH, Harvey NC. Vitamin D supplementation: are multivitamins sufficient? Arch Dis Child 2020;105:791-793.
  • Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010: beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 931; 2014.
  • Arıca V, Arıca S, Gücük S, Edirne T. Van ilindeki 0-36 ay arası sağlıklı çocuklarda serum 25-OHD düzeyi. Türk Pediatri Arşivi 2010;45:286-290.
  • Yetim A, Yetim Ç, Devecioğlu E. Iğdır’da annelerin süt çocuğu beslenmesi konusundaki bilgi ve davranışları. J Curr Pediatr 2015;13:7-12.
  • Dağhan Ş, Uysal Toraman A, Yelten G, Taşkıran G, Savan F. Annelerin bebek sağlığında D vitamini kullanımına ilişkin bilgi ve uygulamaları. Güncel Pediatri 2019;17:58-70.
  • Köksal T, Köksal AO. Yozgat İlindeki Süt Çocuklarında Vitamin Kullanma Sıklığı. Türkiye Çocuk Hast Dergisi 2013;1:33-36.
  • Haq A, Wimalawansa SJ, Pludowski P, Anouti FA. Clinical practice guidelines for vitamin D in the United Arab Emirates. J Steroid Biochem Mol Biol 2018;175:4-11.
  • Meena P, Dabas A, Shah D, Malhotra RK, Madhu SV, Gupta P. Sunlight exposure and vitamin D status in breastfed infants. Indian Pediatr 2017;54;105-111.
Year 2021, Volume: 30 Issue: 3, 181 - 189, 02.07.2021
https://doi.org/10.17942/sted.915361

Abstract

References

  • Randev S, Kumar P, Guglani V. Vitamin D supplementation in childhood –a review of guidelines. Indian J Pediatr 2018;85:194–201.
  • Dobson R, Cock HR, Brex P, Giovannoni G. Vitamin D supplementation. Pract Neurol. 2018;18:35-42.
  • Tan ML, Abrams SA, Osborn DA. Vitamin D supplementation for term breastfed infants to prevent vitamin Ddeficiency and improve bone health. Cochrane Database of Systematic Reviews Intervention 2020; doi:10.1002/14651858.CD013046.pub2.
  • Buğrul F. Süt çocukluğu dönemindeki bebeklerin annelerine verilen D vitamininin çocuklardaki D vitamini düzeyine etkisi (uzmanlık tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü; 2011.
  • Hatun Ş, Ozkan B, Bereket A. Vitamin D deficiency and prevention: Turkish experience. Acta Pædiatrica 2011;100:1195–99.
  • Hatun S, Bereket B, Çalıkoğlu AS, Özkan B. Günümüzde D vitamini yetersizliği ve nütrisyonel rikets. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2003;46:224–241.
  • Gupta P, Dewan P, Shah D, Sharma N, Bedi N, Kaur IR et al. Vitamin D supplementation for treatment and prevention of pneumonia in under-five children: a randomized double-blind placebo controlled trial. Indian Pediatr 2016;53:967-980.
  • Singh N, Kamble D, Mahantshetti NS. Effect of vitamin D supplementation in the prevention of recurrent pneumonia in under-five children. Indian J Pediatr 2019;86: 1105-1111.
  • Bi WG, Nuyt AM, Weiler H, Leduc L, Santamaria C, Wei SQ. Association between vitamin d supplementation during pregnancyand offspring growth, morbidity, and mortality a systematic review and meta-analysis. JAMA Pediatr 2018;172:635-645.
  • Bouillon R. Comparative analysis of nutritional guidelines for vitamin D. Nat Rev Endocrinol 2017;13: 466-479.
  • Hatun S, Bereket A, Ozkan B, Coşkun T, Köse R, Calıkoğlu AS. Free vitamin D supplementation for every infant in Turkey. Arch Dis Child 2007;92:373–374.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. D vitamini yetersizliğinin önlenmesi ve kemik Sağlığının Korunması Projesi Rehberi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2005;14: 4-5.
  • Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi ve T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Türkiye’de 6-17 aylık çocuklarda ve annelerinde hemoglobin ferritin D-vitamini düzeyi ve demir eksikliği anemisi durum belirleme yürütülen programların değerlendirilmesi araştırması. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 873; 2011.
  • Çataklı T, Taşar S, Oğulluk M, Dallar Bilge Y. Bir hastaneye başvuran annelerin D vitamini hakkındaki bilgileri ve kullanma tutumları. Ege Tıp Dergisi 2014;53:135-140.
  • Sert A, Kaya H, Yiğit Ö, Yavuz S, Karakuş Sert T. Gebelerde ve yenidoğan bebeklerde D vitamini korelasyonu. Van Tıp Dergisi 2020;27:197-202.
  • Kaya A, Güven AS, Gültekin A, İçağasıoğlu FD, Cevit Ö. Anne-bebek ikilisinde perinatal D vitamini profilaksisinin önemi. Perinatoloji Dergisi 2012;20:18-23.
  • Gebelere D vitamini destek programı. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021, Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11158/gebelere-d-vitamini-destek-programi.html.
  • Perumal N, Mahmud AA, Bakui AH, Roth DE. Prenatal vitamin D supplementation and infant vitamin D status in Bangladesh. Public Health Nutr 2015;20:1865-1873.
  • Kepkep UA. Anne ile yenidoğan bebeğin serum D vitamini düzeylerinin ve etkileşimlerinin belirlenmesi (yüksek lisans tezi). Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
  • Çukurovalı Soykurt S, Tayfur M, Uluçam Çelen E. 20-49 yaş arası gebe kadınların D vitamini destekleri kullanım durumları ile beslenme ve depresyon durumlarının karşılaştırılması. BÜSBİD 2020; 5(1): 31-48.
  • Kara Elitok G, Bülbül L, Turan B, Akın TY, Uslu S, Bülbül A. Çocuklara önerilen D vitamini desteğinde annelerin bilgi, tutum ve davranışları. Sakarya Tıp Dergisi 2020;10:231-239.
  • Şolt Kırca A, Dolgun G. Gebelerin kendileri ve bebekleri için D vitamini kullanım farkındalığı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;21:18-24.
  • Moon RC, Curtis EM, Cooper C, Davies JH, Harvey NC. Vitamin D supplementation: are multivitamins sufficient? Arch Dis Child 2020;105:791-793.
  • Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010: beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 931; 2014.
  • Arıca V, Arıca S, Gücük S, Edirne T. Van ilindeki 0-36 ay arası sağlıklı çocuklarda serum 25-OHD düzeyi. Türk Pediatri Arşivi 2010;45:286-290.
  • Yetim A, Yetim Ç, Devecioğlu E. Iğdır’da annelerin süt çocuğu beslenmesi konusundaki bilgi ve davranışları. J Curr Pediatr 2015;13:7-12.
  • Dağhan Ş, Uysal Toraman A, Yelten G, Taşkıran G, Savan F. Annelerin bebek sağlığında D vitamini kullanımına ilişkin bilgi ve uygulamaları. Güncel Pediatri 2019;17:58-70.
  • Köksal T, Köksal AO. Yozgat İlindeki Süt Çocuklarında Vitamin Kullanma Sıklığı. Türkiye Çocuk Hast Dergisi 2013;1:33-36.
  • Haq A, Wimalawansa SJ, Pludowski P, Anouti FA. Clinical practice guidelines for vitamin D in the United Arab Emirates. J Steroid Biochem Mol Biol 2018;175:4-11.
  • Meena P, Dabas A, Shah D, Malhotra RK, Madhu SV, Gupta P. Sunlight exposure and vitamin D status in breastfed infants. Indian Pediatr 2017;54;105-111.
There are 30 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Health Care Administration
Journal Section Orijinal Research
Authors

Ayla Açıkgöz 0000-0001-7749-705X

Ayşe Gülay Şahan 0000-0002-6665-4563

Publication Date July 2, 2021
Published in Issue Year 2021 Volume: 30 Issue: 3

Cite

Vancouver Açıkgöz A, Şahan AG. Annelerin Çocuklarına D Vitamini Vermeleriyle İlişkili Etmenlerin Belirlenmesi. JCME. 2021;30(3):181-9.

Cited By

0-12 Aylık Bebeği Olan Annelerin D Vitamini Takviyesi Kullanım ve Bilgi Düzeyleri
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1073447